Η Λευκή ψήφος στα Συλλογικά όργανα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης

           
                                                                                                          Σχόλιο του Δημήτρη Ι. Κατσούλη

Σύμφωνα με το άρθρο 96, παρ.5 του ν. 3463/2006 «5. Αν κάποιο μέλος του συμβουλίου αρνηθεί ψήφο ή δώσει λευκή ψήφο, λογίζεται ως παρόν κατά τη συνεδρίαση και τόσο η άρνηση όσο και η λευκή ψήφος λογίζονται ως αρνητικές ψήφοι». Υπό το καθεστώς αυτό η άρνηση ψήφου, δηλαδή η δήλωση «παρών» καθώς και η λευκή ψήφος προσμετρώνται στις αρνητικές. Συνεπώς για την λήψη απόφασης έπρεπε οι θετικές ψήφοι να είναι περισσότερες του συνόλου των αρνητικών (ΟΧΙ), αρνούμενων ψήφο και των λευκών.
Σύμφωνα όμως με το ισχύον άρθρο 67 του ν. 3852/2010 όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 74, παρ. 10 του ν.4555/2018 « Αν κάποιο μέλος του δημοτικού συμβουλίου αρνηθεί ψήφο ή δώσει λευκή ψήφο, λογίζεται ως παρόν κατά τη συνεδρίαση, μόνο για το σχηματισμό της απαρτίας. Τόσο η άρνηση ψήφου, όσο και η λευκή ψήφος δεν υπολογίζονται στην καταμέτρηση θετικών και αρνητικών ψήφων».  Εν συνεχεία ορίζεται ότι: «Τα μέλη του συμβουλίου που ήταν παρόντα κατά την έναρξη της συνεδρίασης και με την παρουσία τους υπήρξε απαρτία, ακόμα και αν αποχωρήσουν, λογίζονται ως παρόντα μέχρι το τέλος της συνεδρίασης, ως προς την ύπαρξη απαρτίας. Η απαρτία αυτή θεωρείται ότι συντρέχει για όλα τα θέματα που περιλαμβάνονται στην ημερήσια διάταξη της συνεδρίασης. Στην περίπτωση αυτή, για τη λήψη απόφασης για κάθε συγκεκριμένο θέμα, η απαιτούμενη πλειοψηφία δεν υπολογίζεται επί των πραγματικά παρόντων μελών κατά τη ψηφοφορία, αλλά βάσει του αριθμού των μελών που απαιτούνται για την απαρτία. Για τις συνεδριάσεις τηρούνται πρακτικά» (Ο ν.3852/2010 δεν ρύθμιζε το θέμα, άρα ίσχυε έως την ισχύ του ν.4555/2018 η αντίστοιχη αναφερόμενη ανωτέρω διάταξη του ν. 3463/2006 (ΔΚΚ)
Ως εκ τούτου η άρνηση ψήφου (παρών) δεν υπολογίζεται ούτε στις αρνητικές ούτε στις θετικές και μαζί με την λευκή ψήφο αφαιρούνται από την προσμέτρηση για την λήψη απόφασης.
Με την «απενεργοποίηση» της άρνησης ψήφου διευκολύνεται η λήψη αποφάσεων από τις παρατάξεις της σχετικής πλειοψηφίας, έτσι ώστε η άρνηση αυτή να υποκρύπτει έμμεση συμπαράσταση στην σχετική πλειοψηφία.
Παραδείγματα:
 Με το προηγούμενο καθεστώς: Επί 27 μελών τα 11 ψήφιζαν ΝΑΙ, τα 10 ΟΧΙ και 6 παρών. Το σύνολο των αρνητικών ψήφων ήταν 16 και η απόφαση ήταν αρνητική.
Με το ισχύον καθεστώς: επί 27 μελών τα 11 ψηφίζουν ΝΑΙ τα δέκα ΟΧΙ και 6 παρών. Τα 6 είναι εκτός καταμέτρησης και συνεπώς οι θετικές ψήφοι υπερέχουν και η απόφαση είναι θετική.